Antalya Karaçallı Nekropolü

Karaçallı Tepesi, antik Pamphylia bölgesinde Perge ve Magydos kentleri arasındaki ovada yer alır. Tüm yörede olduğu gibi traverten oluşumlu Karaçallı Tepesi kuzey-güney doğrultuda uzanır ve kabaca elips biçimlidir. Üstteki düz alan 150 dönüm kadardır. Karaçallı Tepesi, 1991 yılında DSİ dozerlerinin taş alma amacıyla girmesi sonucu şans eseri keşfedilen bir nekropol alanıyla tamamen kaplıdır. Keşfin hemen ardından Antalya Müzesi Müdürlüğünce gerçekleştirilen kurtarma kazısı tepenin batı yamacında, Kemerağzı ve Taşköy yollarının birleştiği kesimde yapılmıştır. Kazı ekibi, Eskiçağda tüm tepenin hem nekropol hem de taş ocağı olarak kullanıldığına kanaat getirmiştir.
Gerçekten tepenin yüzeyinde kuzey, doğu ve güneyde taş alındığını gösterir ocak izleri halen rahatlıkla görülebilmektedir. Tepenin kuzey-kuzeybatısında, Taşköye bağlanan yolun batısında, etrafından taş alınmış ve üzerine khamasorion tipi lahitler yapılmış yükseltiler bulunmaktadır. Ayrıca batı yamaçtan aşağıya yuvarlanmış kaya kütleleri üzerinde ve etrafında çeşitli nişler, mezar odaları ve khamasorion tipi lahitler saptanmıştır.
Karaçallı Nekropolü, kurtarma kazısında ele geçen küçük buluntuların da gösterdiği üzere bölgenin Klasik dönemi için özellikle önemlidir. Mezarların ve diğer küçük buluntuların başka malzemelerle karşılaştırılıp değerlendirilmesiyle Pamphylia ve komşu bölgeler arasındaki ilişkiler hakkında bilgi edinilecektir. Ayrıca bu Eskiçağ taş ocağının Pergeye yakınlığı ve de Perge akropolündeki Klasik Yapı Ide kullanılan temel taşlarının Karaçallıdakilerle benzerliği bu iki merkez arasındaki ilişkiye ışık tutmaktadır. Bu bağlamda Karaçallı ve Perge arasındaki bağlantılar, Karaçallı nekropolünde kimlerin gömüldüğü ve bu merkezin lokalizasyonu da irdelenmektedir.
Karaçallıda üç ana mezar tipi saptanmıştır: khamasorion, mezar odası ve hücre tipi mezar. Burada ele geçen pişmiş toprak buluntuları, genel bir değerlendirme ile ithal ve yerli üretimler olarak iki ana gruba ayırmak mümkündür. İthal ürünler arasında siyah figürlü, kırmızı figürlü ve siyah firnisli seramiklerin yanı sıra ticari amforlar sayılabilir. Yerli üretim seramikler arasında ise içki kapları ve günlük kullanım kapları yer alır. Sayıca az olan cam ve madeni buluntuların ise üretim yerini saptamak şu durumda çok zordur.