Digenes Akrites _{Günümüze Ulaşan Tek Bizans Destanı}

Digens Akrits, Anadolunun günümüze ulaşan tek Bizans destanıdır. Bu destan Basileios Digens Akrits adlı kahramanın soyunu, kahramanlıklarını, evliliğini, vahşi hayvanlara ve insanlara karşı verdiği mücadeleleri ve sonunda ölümünü konu ediniyor.
1868'de Trabzon'da, Sumela Manastırı kütüphanesinde ortaya çıkarılan ilk nüshasının 1875te yayımlanmasına kadar unutulmuş olan Digens Akrits, Fransız Chanson de Roland ya da İspanyol Cantar de mío Cid gibi ortaçağa ait diğer destanlardan farklı olarak milli bir destan değildir. Fransız ve İspanyol destanlarında Hristiyan bir kahraman Müslümanlara karşı savaşmaktadır. Digens Akrits'te ise kahramanın babası Hristiyanlığı kabul eden Arap bir emirdir ve Digens çoğunlukla Hristiyan haydutlara karşı savaşmıştır. Bu çelişkili durum kahramanın adına da yansımıştır; digens çift soylu anlamına gelen bir sıfattır ve akrits uç beyi, uç askeri demektir. Bu melez kimlikli kahramanın canavarlar, haydutlar ve savaşlarla dolu hayatı, hakkında çok az bilgi sahibi olduğumuz Anadolunun ortaçağına ait önemli bir tarihsel kaynak aynı zamanda. Richard C. Dietrichin destanın farklı nüshalarını karşılaştırarak çevirdiği ve yayına hazırladığı bu Bizans destanını, yine Dietrichin açıklayıcı giriş yazısıyla yayımlıyoruz.