Ferheng-i Şuuri - Lisanü'l-Acem (4 Cilt Takım)

Riyâzî’nin Düstûrü’l-Amel’i  ile başlayan Farsça-Türkçe ihtisas sözlüklerinden biri Ferheng-i Şu’ûrî’dir. Şu’ûrî Hasan Efendi bu eserini on iki yılda yazmış, 1092/1682 yılında tamamlamıştır.

İbn Manzûr’un Lisânü'l-Arab adlı sözlüğüne nazire olarak yazılmış olan Lisânu’l-Acem, yani bilinen adıyla Ferheng-i Şu’ûrî, Farsça kelime  ve darb-ı mesel hükmündeki mecazi kullanımların Osmanlı Türkçesi karşılıklarını  içermektedir. Kelimelere mana verildikten sonra, ağırlıklı olarak Fars edebiyatından bazen de özellikle Ali Şîr Nevâî’den alınan şâhid beyitlerle bu manalar desteklenmiştir. Bu eser, Osmanlı Türkçesinin Fars dilinden ciddi manada etkilenmesinden dolayı Klasik Türk Şiiri araştırmaları için de önemli bir kaynak niteliğindedir.

Anadolu’da yazılmış sözlük geleneği içerisinde ihtisas sözlüğü olarak şiiri konu alan bu değerli eser, Osmanlı âlimlerinin ve kendinden sonra gelen sözlükçülerin sıkça kullandığı bir başvuru kaynağıdır. Bu eser özellikle Farsçadan Türkçeye tercüme yapacak günümüz araştırmacıları için de rehber hüviyetindedir.

Prof. Dr. Ozan Yılmaz tarafından hazırlanan Ferheng-i Şu’ûrî, 4 cilt olarak takım halinde okuyucuya sunulmuştur.

 

Süleymaniye Yazma Eser Ktp., Esad Efendi, nr. 3239, 3240, 3241, 3242 İbrahim Müteferrika Matbaası, 2 cilt, İstanbul 1742