İktidar ve Demokratlar 2 _{Türkiye'de İki Partili Siyasi Sistemin Kuruluş Yılları (1945-1950)}

Türkiyede tek-parti rejiminin sona ermesi, genellikle demokrasiye
ya da çok-partili hayata geçiş dönemi olarak adlandırılır. Cemil
Koçak, Türkiyede İki Partili Siyâsî Sistemin Kuruluş Yılları
(1945-1950) adlı kitap dizisinde, yerleşik sayılan tarihsel kabulleri
tartışmaya açıyor ve bu adlandırmayı sorguluyor. Rejimin değişmesi,
fakat dönüşememesi, bu sürecin temel özelliğidir. İçinde yaşadığımız
siyâsî sistem ve bu sistemin kuruluş sürecinin yol açtığı sorunlar,
bu dönemin de ürünüdür. Bu kapsamlı araştırma, üzerinde hayli
tartışılan dönemi, bütün boyutlarıyla ve derinlemesine yeniden ele
almayı öneriyor. Bunu önerirken yalnızca dış politika gelişmelerini
ya da iç siyâsî tartışmaları değil, bunların aynı anda işlediği dinamik
bir analizi hesaba katıyor. Belgeler, anılar, dergiler, gazeteler,
diplomatik raporlar ile araştırmalar temelindeki tartışmalarla analiz
çerçevesini geniş bir ufka yerleştiriyor. Cemil Koçak, Türkiyede Millî
Şef Dönemi (1938-1945) adlı araştırmasının devamı niteliğindeki
bu kitap dizisiyle, Türkiye siyâsî tarihinin tartışmalı dönemlerinden
birinin en ayrıntılı ve en kapsamlı panoramasını gözler önüne seriyor.
İktidar ve Demokratlar, Demokrat Partinin kuruluşunun ardından
iktidar ve muhalefet ilişkilerini ele alıyor. Serbest Cumhuriyet Fırkası
deneyimi karşılaştırması, DP üyelerinin muhalif geçmişleri, tek-parti
iktidarının muhalifler üzerindeki denetim çabaları ve muhalefete
siyasi alanda iktidarın biçtiği rol bu ciltte tüm ayrıntılarıyla gözler
önüne seriliyor. Amerika ve Sovyetlerle ilişkiler, soğuk savaş
döneminin politik silahları ve diplomasinin Türkiye siyaseti
üzerindeki etkisi de tartışmanın çerçevesini çiziyor.