İşgal İstanbul'unda Tehcir Yargılamaları

Bu kitap, Üç Bölümden oluşmuştur.
I. Bölümde; I. Dünya Savaşı sırasında sevk ve iskân edilen Ermenilerin geri dönüşü, mallarının iadesi ve eski yerlerine iskânları konusunda yapılan çalışmalar üzerinde durulmuştur.

II. Bölümde; Divân-ı Harb-i Örfî mahkemelerinin kuruluşuna ve bu konuda sarayda, hükümette, meclislerde ve kamuoyunda ortaya çıkan düşüncelere yer verilmiştir.

III. Bölümde; Divân-ı Harb-i Örfî’de cereyan eden tüm tehcir davaları ayrıntılı biçimde ele alınmıştır.

Bu Kitapda; Tehcir edilen Ermenilerin geri dönüşü, Divân-ı Harb-i Örfî Mahkemelerinin kurulması ve çalışması, Divân-ı Harb-i Örfî yargılamaları resmi belgelere dayanılarak anlatılmaktadır.

Mondros Mütarekesi sonrasında işgalci devletlerin baskısıyla kurulan ve I. Dünya Savaşı'nda Ermenilere yapılan kötü muamele ve katliamlardan sorumlu tutulan kişilerin yargılandığı mahkemeleri ele alan bu çalışmada, Ermeni tarihçilerin tahrifatları sonucu yanlı propagandaların temel malzemesi haline getirilen Divan-ı Harbi Örfi Mahkemeleri bilimsel bir üslupla ele alınarak, bu mahkeme kararlarının hukuksuzluğun ve keyfiliğin bir sonucu olduğu ortaya konulmaktadır.

ÖNSÖZ
KISALTMALAR
GİRİŞ
I. BÖLÜM
TEHCİR EDİLEN ERMENİLERİN GERİ DÖNÜŞÜ
A- Tehcir Edilen Ermenilerin Geri Dönüşüne İzin Verilmesi ve Harp Kabinesi Üyelerinin Yargılanması Tartışmaları
1- Ahmet İzzet Paşa Hükümeti'nin Ermenilerin Geri Getirilmesi Konusunda Aldığı Tedbirler
2- Harp Kabinesi Üyelerinin Yargılanması Tartışmaları
3- Meclis-i Mebusan'da Beşinci Şube'nin Oluşturulması
4- Sorgulamaların Başlaması
5- Tevfik Paşa Hükümeti ve Ermeni ve Rum Mebuslarla Türk Mebusları Arasında Meclis-i Mebusan'da Yaşanan Tartışmalar
6- Geri Dönen Ermenilerin İskânı ve Mallarının İâdesi
II. BÖLÜM
DİVÂN-I HARB-İ ÖRFÎ MAHKEMELERİNİN KURULMASI VE ÇALIŞMASI
A- Divân-ı Harb-i Örfî Mahkemelerinin Kuruluşu
1- Tehcir Zanlılarının Hangi Mahkemede Yargılanacakları Tartışmaları
2- Tahkik Heyetlerinin Kurulması
3- Divân-ı Harb-i Orfîlerin Kurulması
4- Bağımsız Yargıçlar Meselesi
B- Divân-ı Harb-i Örfî Mahkemelerinin Çalışması
1- Tutuklamaların Başlaması
2- Basının İttihatçılara Karşı Tutumu
3- İttihatçı-İtilâfçı Çekişmesi ve Sonuçları
4- İttihatçıların Yargılanmaları Konusunda İtilâf Devletlerinin Baskıları
5- Ermeni ve Rumların Tutuklamalar Konusundaki Faaliyetleri
C- Damat Ferit Paşa Hükümeti ve Divân-ı Harb-i Örfîler
1- Damat Ferit Paşa Hükümeti ve İttihatçılara Karşı Tutumu
III. BÖLÜM
DİVÂN-I HARB-İ ÖRFÎ YARGILAMALARI
A- Yozgat Tehciri Yargılaması
1- Duruşmaların Başlaması
2- Savunma Avukatları
3- Savcının Talebi
4- Dîvan-ı Harb-i Örfînin Yargılama Yetkisinin Tartışılması
5- Sanıkların İfadeleri ve Şahitlerin Dinlenmesi
6- Avukatları Savunması
7- Mehmet Kemal Bey'in ve Tevfik Bey'in Savunmaları
8- Dîvan-ı Harb-i Örfî'nin Kararı
9- Kararın Onaylanması ve İnfaz
10- Verilen Cezalara Kamuoyunun Tepkisi
11- Diğer Sanıklar
B- Trabzon Tehciri Yargılaması
1- Duruşmalar
2- Trabzon Tehciri Davası Hakkında Savcının Talebi
3- Avukatların Savunması
4- Mahkeme Kararı ve Onaylanması
5- Topal Osman ve Arkadaşlarının Trabzon Tehciri Davasında Yargılanmak İstenmesi
C- Büyük Dere Tehciri Davası
1- Duruşmalar
2- Kararın Açıklanması
D- İttihat ve Terakki Mensuplarının Yargılanmaları
1- Kamuoyunun Konuya Yaklaşımı
2- Duruşmaların Başlaması
3- Tahkik Heyetinin Hazırladığı Raporun Okunması
4- Savcının Talebi
5- Mahkemenin Yargı Yetkisinin Tartışılması
6- Sanıkların Sorgulanması
7- Bazı İttihatçı Tutukluların Malta'ya Sürülmesi
8- İttihatçıların Malta'ya Sürülmesine Tepkiler
9- Geride Kalan İttihatçıların Davasının Devam Etmesi
10- Yargılamanın Sonu
E- İttihat ve Terakki Cemiyeti Kâtib-i Mesullerinin Yargılanması
1- Duruşmaların Başlaması
2- Avukatların Savunması
3- Kararın Açıklanması
F- Mamüratülaziz (Elazığ) Tehciri Yargılamaları
1- Duruşmaların Başlaması
2- Kararın Açıklanması
G- Divân-ı Harb-i Örfî'de Yapılan Değişiklikler
1- Mahkeme Heyetinin Yenilenmesi
2- Dîvan-ı Harb-i Örfî Teşkilatının Yeniden Düzenlenmesi
H- Ali Rıza Paşa Hükümeti ve Divân-ı Harb-i Örfîler
1- Yeni Hükümetle Birlikte Yargılama Konusundaki Gelişmeler
2- Ali Rıza Paşa Hükümeti Dönemindeki Önemli Bazı Gelişmeler ve Hükümetin İstifası
I- İkinci Dönem Damat Ferit Paşa Hükümetleri ve Divân-ı Harb-i Örfîler
1- Hükümetin İlk İcraatı
2- Nemrut Mustafa Paşa'nın Reisliği Döneminde Görülen Tehcir Davaları
I- İkinci Dönem Tevfik Paşa Hükümeti ve Divân-ı Harb-i Örfîler
1- Dîvan-ı Harb-i Örfîlerde Yeni Bir Dönem
2- Dîvan-ı Harb-i Örfîlerin Son Çalışmaları
3- Dîvan-ı Harb-i Örfîlerin Sonu
SONUÇ
BİBLİYOGRAFYA
DİZİN
EKLER -TABLOLAR