IV. Murad'ın Bağdad Seferi Menzilnamesi (1638)

Sultan IV. Murad, 17. yüzyıl Osmanlı padişahlarının en ta- nınmış olanıdır. Onu ön plana çıkaran unsurlar ise fiziki gücü, koyduğu yasaklar, İran üzeine gerçekleştirdiği Revan ve Bağdat sefeiridir. Özellikle Bağdat Seferi Osmanlı tarihinin en ihtişamlı sefelerinden biridir. Bu sefer , bizzat Padişah'ın maiyetinde yer alan fakat kim olduğu bilinmeyen bir şahıs tarafından günbegün, menzil menzil kaydedilmiştir. Çalışmamıza kaynaklık eden ve Berlin Staatsbibliothek (Devlet Kütüphanesi)'ten temin edilen bu anonim elyazmasında IV. Murad, hem şahsi özellikleri hem de askeri yönü ile ayrıntılı bir şekilde yer almaktadir. Müellif Bağdat seferi boyunca Sultan IV. Murad'ı her' haliyle vermeye çalıştığı gibi Haseki Sultan'dan da yer yer bahsetmiştir. Yaptığımız çalışma ile bu anonim elyazmasının 17. yüzyıl Osmanlı tarihine kaynaklık etmesi amaçlanmıştır.

Günümüzde Osmanlı tarihine kaynaklık edecek çok sayıda elyazmasının yurt dışında olduğu bilinmektedir. Olaylara dair tarihi değerlendirmelerin yeni bilgiler ile farklı bir boyut kazanabileceği göz önünde bulundurulacak olursa bu kaynaklarının tespitinin ve araştırılmasının önemi ortaya çıkacaktır. Bu bağlamda Berlin'den temin ettiğimiz IV. Murad dönemine ait bir menzilnâmeyi yayınlamayı dikkate değer bulduk.