Kitabu Nuri Hadakati el-Ebsar ve Nuri Hadikati el-Enzar Işığın Niteliği ve Görmenin Oluşumu Üzerine (Tıpkıbasım ile birlikte S/B)

Kitâbu Nûri Hadakati el - Ebsâr ve Nûri Hadîkati el Enzâr

Hüseyin Gazi Topdemir tarafından yayıma hazırlanan eser, 16. yüzyılda İstanbul’da yaşamış ünlü bilgin Takîyüddîn İbn Ma‘ruf’un ışığın kaynağı, doğası, yayılımı, yansıması, kırılması ve renklerin oluşumu gibi pek çok optik olguyu deneysel ve matematiksel olarak inceleyerek elde ettiği sonuçları kaleme aldığı çalışmasıdır. Optik tarihi açısından bu kitap iki bakımdan büyük önem taşımaktadır: İlk olarak içeriği, kuramsal çerçevesi ve anlatım zenginliği bakımlarından dikkate alındığında, Osmanlı Devleti tarihinde optik konusunda, küçük çaplı birkaç makale dışında, yazılmış hacimli tek bilimsel çalışmadır. İkinci olaraksa bu eserde, İslâm dünyasında (VIII.-XII. yüzyıllarda) yapılan deneysel araştırmaların sonuçlarına geniş ölçüde yer verilmekle birlikte, Takîyüddîn’in deneysel ve matematiksel incelemelerle elde ettiği özgün sonuçlarından oluşmaktadır. Dolayısıyla XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde yapılan bilimsel çalışmaların genel yapısı ve niteliği konusunda aydınlatıcı bir fikir veren bu özgün çalışma okuyucuya, optik konusunda İslâm dünyasında başlatılan başarılı çalışmaların daha sonraki dönemlerde ne şekilde devam ettiğini ve hangi düzeye ulaştığını öğrenebilme imkanı sunmanın yanı sıra elde edilen birikimin Osmanlı’ya nasıl aktarıldığı hususunda da bilgi vermektedir.