Meragi’nin Son Müzik Eseri Zevaid-i Fevaid-i Aşere

Tanıtım Abdülkadir Meragi (1353-1435) Türk müziği tarihinde olduğu kadar Orta Doğu ülkelerinin de en önemli müzik teorisyenlerinden biridir. Sistemci Ekolün son temsilcisidir. Türk musikisinin nazariyatında ve besteciliğinde öncülük etmiştir. Son Müzik Eseri: Fevâid-i Aşere (:On fayda) ve Zevâid-i Fevâid (:Faydalı ekler) iki farklı kompozisyon halinde, ortak metinleri olan iki eserdir. Diğerlerinden farklı olarak bab ve fasıl olarak değil “fayda” dediği on bölümden oluşmaktadır. Her fayda bir konu içerir. Bazı faydalar iki fasıldır. Türk müziği tarihi ve müzikolojisi açısından Meragi’yi doğru değerlendirmek için, Meragi’nin görüşlerinde, özellikle dizi ve usullerdeki değişikliklerde geldiği son noktayı göstermesi açısından bu eserin, Recep Uslu tarafından Türkçeye çevrilerek kazandırılması, çok önemlidir. (Ankara 2018) İçindekiler ÖNSÖZ KISALTMALAR TRANSKRİPSİYON GİRİŞ MERÂGÎ’NİN SON MÜZİK ESERİ ZEVÂİD-İ FEVÂİD-İ AŞERE ÇEVİRİSİ Mukaddime Birinci Fayda: Güzel Ses Hadisleri ve Tam-Cemde Dörtlü Tabakalar Şekil-1. Murabba Cetvel, Munfasıl-Pes ve Munfasıl-Tiz İkinci Fayda 1. Fasıl: On İki Devrin Nağmeleri, Tabakaların Eklenmesi İkinci Fayda 2. Fasıl: On Beş Nağmenin Arapça-Yunanca İsimleri Üçüncü Fayda: Yirmi Dört Şubenin Telden Çıkarımı Dördüncü Fayda: On İki Devirin Tam-Cemde Oktavları Beşinci Fayda: Dörtlü Cinsler Altıncı Fayda: Kadim Altı-Parmak Metodu ve İka-Devirlerle İlişkileri Şekil-2. Kadim Metot Altı-Parmakta Nağmeler Yedinci Fayda: Tasnif Türleri, Musiki Biçimleri Şekil-3. Dörde Bölünmüş Sekizli Sekizinci Fayda 1.Fasıl: Tercî’ Yöntemiyle Alıştırmalar Sekizinci Fayda 2.Fasıl: Çalgı Türleri ve Çalgılar Şekil-4. Kâseler ve Taslar Çalgısı Şekil-5. Levhalar Çalgısı ve Udda Yaygın-Düzen Şekil-6. Teltınlaklarda Yaygın-Düzen Şekil-7. Bazı Havatınlak Çalgılar Dokuzuncu Fayda 1.Fasıl: Merâgî’nin İka-Devirleri Şekil-8. Merâgî’nin İcadı İka-Devirler Dokuzuncu Fayda 2.Fasıl: Tasniflerde Duhûl ve Hurûc Onuncu Fayda 1.Fasıl: İntikaller, Hanendenin Ses Rengi Şekil-9. Beş Çift Telli Udda İntikaller Onuncu Fayda 2. Fasıl: Hanendelik, Tahrîr, Mergûle, Nesir ve Nazm-ı Nağamât, Başlangıç ve Karar Yeri, Hanendenin Ses Rengi, Ses Çeşitleri NO Ktp NÜSHASINDAKİ FARKLI FASILLARIN ÇEVİRİSİ NO Ktp Nüshası İçindekiler İkinci Fayda 1. Fasıl: Altı Âvâze Şekil-10. Takdim ve Tehirle Selmek Nağmeleri Beşinci Fayda 2.Fasıl: Yaygın-Düzen, Şedler Düzeni ve 1001 Yerel-Düzen Şekil-11. On İki Devrin Dörtlü ve Beşli Şedler Cetveli Şekil-12. Bin Bir Şed Cetveli (1001 Şed) Sekizinci Fayda 2. Fasıl: Terkipler, On İki Devir, Altı Âvâze ve Şubeler Arası İlişkiler Onuncu Fayda 1.Fasıl: Musikinin Öncü İcracıları Onuncu Fayda 2.Fasıl: Nağmenin Tarifi, Musiki Hakkında Filozofların Söyledikleri KAYNAKÇA DİZİN