Rejim Krizi Cilt: 3 _{Türkiye'de İki Partili Siyasi Sistemin Kuruluş Yılları (1945-1950)}

Türkiyede tek-parti rejiminin sona ermesi, genellikle demokrasiye ya
da çok-partili hayata geçiş dönemi olarak adlandırılır. Cemil Koçak,
Türkiyede İki Partili Siyâsî Sistemin Kuruluş Yılları (1945-1950)
adlı kitap dizisinde, yerleşik sayılan tarihsel kabulleri tartışmaya
açıyor ve bu adlandırmayı sorguluyor. Rejimin değişmesi, fakat
dönüşememesi, bu sürecin temel özelliğidir. İçinde yaşadığımız
siyâsî sistem ve bu sistemin kuruluş sürecinin yol açtığı sorunlar,
bu dönemin de ürünüdür. Bu kapsamlı araştırma, üzerinde hayli
tartışılan dönemi, bütün boyutlarıyla ve derinlemesine yeniden ele
almayı öneriyor. Bunu önerirken yalnızca dış politika gelişmelerini ya
da iç siyâsî tartışmaları değil, bunların aynı anda işlediği dinamik bir
analizi hesaba katıyor. Belgeler, anılar, dergiler, gazeteler, diplomatik
raporlar ile araştırmalar temelindeki tartışmalarla analiz çerçevesini
geniş bir ufka yerleştiriyor. Cemil Koçak, Türkiyede Millî Şef Dönemi
(1938-1945) adlı araştırmasının devamı niteliğindeki bu kitap dizisiyle,
Türkiye siyâsî tarihinin tartışmalı dönemlerinden birinin en ayrıntılı ve
en kapsamlı panoramasını gözler önüne seriyor.
Rejim Krizi, tek parti olarak etkisini siyâsî hayatta mutlaklaştırmış CHP
ile muhalefet partisi DPnin en çetin dönemlerinden birine odaklanıyor.
Sovyetler Birliğine karşı Batılı müttefiklerin yanında yer almaya
çalışan Türkiyenin dış politikası, Amerika ve İngiltere arasındaki
diplomatik pazarlıklarla yeni bir safhaya girerken, iç politikada iktidar
sol muhalefet üzerinde şedit bir baskı kurmuştur. DPnin hareket
sahasını kısıtlamaya da imkân veren bu politikalar siyâsî, iktisadî,
sosyal ve askerî açıdan yeni bir dönemin doğum sancılarıdır.