Seyyid Lokman'ın Şehname-i Al-i Osman'ı - İnceleme - Metin - Sözlük - Dizin - Tıpkıbasım

Şehnamecilik, Osmanlı Sarayı’nda 1550-1605 yılları arasında resmî bir görev olarak kendini gösterir. Şehnameler, şehnamecinin başında bulunduğu bir ekip tarafından uzun süreli çalışmalar neticesinde hazırlanır. Yirmi altı yıl boyunca Osmanlı Sarayı’nın en uzun süreli resmî şehnameciliğini yapan Seyyid Lokman tarafından hazırlanan Şehnâme-i Âl-i ‘Osmân da bunlardan biridir. Şimdiye kadar tek nüsha olarak bilinen eser, İngiltere’deki British Museum’dan getirtilerek incelenmiştir.

Eser dil, tarih ve güzel sanatlar ile ilgili birçok malzemeyi içermesi açısından dikkat çekicidir. Dil bakımından, harekeli nesih ile yazıldığı için dönemin dil özelliklerini ve söz varlığını eserde tespit etmek mümkündür. Tarihî açıdan, Ertuğrul Bey’den başlayarak III. Murad’a kadar olan dönemdeki olayları kronolojik olarak ele alır. Ayrıca, Saray’da yabancı devletler için düzenlenen törenler, ziyafetler ve bu ziyafetlerde yenen yemekler ile bir takım sosyal konulara da yer verir. Kenar süslemeleri ve eserde yer alan üç minyatür, güzel sanatlar bilimi açısından da kayda değerdir.

Eserin inceleme kısmında özellikle dönemin söz varlığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Eserde yer alan devlet, ordu, mimarî, meslek, akrabalık, yiyecek, içecek, hayvan, bitki, eşya vb. adlar sınıflandırılarak bunlar hakkında bilgi verilmiştir.