Türk Amerikan Silah Ticareti Tarihi

Tüfek bir savaş aracı olarak belki de en büyük değişimi ondokuzuncu yüzyılda yapılan teknolojik yeniliklere borçludur. Bu yenilikler arasında tüfek üretiminde modern anlamda en büyük atılım Amerika'da yüzyılın ilk yarısında uygulamaya konuldu.

Bin dörtyüzlü yıllardan beri ateşli silahları kullanan Osmanlı Devleti 19. yüzyıla gelindiğinde bir taraftan kara ordusunu yeniden yapılandırarak, sayısıyedi yüz bini bulan modern bir ordu kurmaktayken diğer taraftan da söz konusu ordunun modern silahlarla donatılması gerektiğinin pekala bilincindeydi. Dönemin en teknolojik silahları olan Springfield, Martini-Henry ve Winchester gibi Amerikan tüfeklerinin Osmanlı devleti tarafından satın alınması işte bu iki sürecin bir kesişmesi olarak değerlendirilmelidir.

Elinizdeki kitap Türk-Amerikan silah ticaretinin on dokuzuncu yüzyıldaki macerasını anlatmaktadır. Meşhur silah tüccarı OliverF. Winchester'ın Osmanlı Devleti'yle bir kontrat yapmak amacıyla Amerika'dan kalkıp, İstanbula gelmesi günümüzde olduğu gibi 19. yüzyılda da silah ticaretinin ne kadar önemli olduğunu göstermesi bakımından ilginçtir. Amerika'dan satın alınmasına karar verilen altı yüzbin adet Peabody-Martini kya da Martini-Henry tüfeklerinin üretim aşamasında denetlenmesi vazifesi, gelecekte modern Türk matematiğinin kurucusu olacak Hüseyin Tevfik Bey (Paşa)'e verilmiştir. Hüseyin Tevfik Pala başkanlığında Amerika'ya gönderilen heyet on beş yıl kadar bu görevde kalmıştır.